Ngày 12 đến 14/05/2019, tại chùa Tam Chúc (huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam) sẽ diễn ra Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc 2019. Sự kiện dự kiến tiếp đón khoảng hơn 10.000 người tham dự, bao gồm 1.500 chức sắc và lãnh đạo các Giáo hội, hệ phái Phật giáo, các Giáo sư, Tiến sĩ, nhà nghiên cứu, học giả Phật giáo cũng như các Phật tử hành trì thuộc nhiều truyền thống Phật giáo đến từ hơn 100 quốc gia, vùng lãnh thổ trên khắp thế giới.

Khu Du lịch Tâm linh chùa Tam Chúc, tỉnh Hà Nam có diện tích gần 5.100 ha, riêng hồ Tam Chúc có diện tích lên tới 600ha với cảnh quan hoang sơ hùng vĩ “Tiền lục nhạc, hậu thất tinh” ba mặt được bao bọc bởi dãy núi Thất Tinh hình tay ngai, dưới lòng hồ có 06 quả núi nhô lên. Khu Du lịch Tâm linh chùa Tam Chúc có diện tích quy hoạch lên tới 147ha trên sườn núi phía Tây. Trong đó, mặt bằng xây dựng chùa Tam Chúc rộng 144ha bao gồm các hạng mục: Tháp Ngọc, Điện Tam Thế, Điện Pháp Chủ, Điện Quan Âm, cổng Tam Quan...

Tháp Ngọc được đặt trên đỉnh núi Thất tinh nằm ở cao độ 168m so với mực nước biển. Tháp Ngọc có chiều cao 15m, 3 tầng mái cong, diện tích 36m2; trong tháp đặt một pho tượng bằng đá ngọc nặng 4,9 tấn. Tháp được xây dựng hoàn toàn bằng các phiến đá Granit đỏ được các nghệ nhân Ấn Độ chế tác tại Ấn Độ và vận chuyển sang lắp đặt.

Con đường duy nhất để lên tới Tháp Ngọc đó là phải leo qua 299 bậc đá.

Điện Tam Thế nằm ở độ cao 45m so với mực nước biển, được xây dựng với kết cấu cột, dầm, xà, mái cong bằng bê tông cốt thép sơn giả gỗ. Điện Tam Thế có 03 tầng mái cong được xây dựng theo lối kiến trúc đình chùa đặc trưng Việt Nam.

Với chiều cao 39m, diện tích sàn 5.400m2, diện tích tầng hầm: 2.200m2, tại điện Tam Thế có thể chứa 5.000 phật tử hành lễ cùng một lúc.

Bước qua hàng cửa gỗ trạm lộng tinh xảo của tòa Điện Tam Thế, hòa mình vào một không gian vô cùng rộng lớn, phía trước là ba pho Tam Thế hiện thị cho ba thời Quá khứ, Hiện tại và Vị lai. Nét tinh tế với kiến trúc tại điện Tam Thế là 12 ngàn bức tranh đá được chạm khắc tinh xảo. Mỗi bức tranh đá ở đây là câu chuyện tái hiện cuộc đời đức Phật do những nghệ nhân tài hoa ở đất nước hồi giáo Indonesia tạc bằng đá núi lửa Indonesia đưa sang. Đó là những bức phù điêu về cõi Niết Bàn. Mỗi bức tường của điện Tam Thế thể hiện một chủ điểm theo chiều kim đồng hồ, và các chủ điểm được sắp đặt theo trình tự logic câu chuyện.

Trước Điện Tam Thế là Điện Pháp Chủ, có 02 tầng mái cong được xây dựng với kết cấu cột, dầm, xà, mái cong bằng bê tông cốt thép sơn giả gỗ.

Điện Pháp Chủ có chiều cao 31m, diện tích sàn 3.000m2, thờ pho tượng Thích Ca Mâu Ni bằng đồng nguyên khối, pho tượng nặng 150 tấn do nghệ nhân tài hoa của Việt Nam chế tác; và có 10.000 bức tranh tái hiện cuộc đời đức Phật do các nghệ nhân đất nước Hồi giáo Indonesia tạc bằng đá núi lửa Indonesia sau đó mang sang lắp ghép.

Điểm nhấn đặc biệt trong điện Pháp chủ là bốn bức phù điêu khổng lồ bao trùm toàn bộ 4 bức tường, mối bức phù điêu kể về một giai đoạn trong cuộc đời của đức Phật: Đản sinh, thành Đạo, Thuyết pháp và nhập Niết bàn.

Điện Quan Âm nằm sau Cổng Tam Quan qua vườn cột kinh, và phía sau là Điện Pháp Chủ, có 02 tầng mái cong được xây dựng với kết cấu cột, dầm, xà, mái cong bằng bê tông cốt thép sơn giả gỗ.

Điện Quan Âm với chiều cao 30.5m, diện tích sàn 3.000m2, diện tích tầng hầm 1.800m2. Điện thờ 01 pho tượng Quan Âm Bồ Tát bằng đồng nguyên khối, pho tượng nặng 100 tấn do nghệ nhân Việt Nam chế tác; và có 8.500 bức tranh về các câu chuyện về đức Phật do những người nghệ nhân của đất nước hồi giáo Indonesia tạc bằng đá núi lửa Indonesia mang sang.

Điểm nhấn của Điện Quan Âm là 4 bức tranh đá khổng lồ bao phủ toàn bộ diện tích 4 bức tường, nói về các sự tích Quan Thế Âm Bồ Tát rất gần gũi với người dân Việt Nam. Trung tâm của các bức tranh là tượng khắc nổi của Bồ Tát Quan Âm với hình ảnh quen thuộc trong các ngôi chùa như chùa Phật Tích, chùa Hương: Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn, Quan Âm Tọa Sơn, Quan Âm Quá Hải và Quan Âm Tống Tử. Đây là 4 bức tranh đặc biệt trên nền phong cảnh thiên nhiên hữu tình của Tràng An và Tam Chúc.

Những câu chuyện trên các bức phù điêu đá trong Điện Quan Âm ngắn gọn, dễ hiểu, chẳng khác nào những câu chuyện ngụ ngôn, chuyển tải thông điệp về vẻ đẹp chân - thiện - mỹ, về đạo lý tốt đẹp của con người.

Trung tâm Hội nghị 3500 chỗ ngồi, đang trong những ngày cuối hoàn thiện sớm đón Đại lễ Vesak LHQ 2019, Trung tâm hội nghị quốc tế nằm ở vị trí gần cổng vào khu du lịch và cạnh hồ Tam Chúc, phía trước có 02 cây cầu dẫn vào, phía sau là bến thuyền, du khách có thể đi từ Nhà đón tiếp đến khu du lịch tâm linh. Nhà đón tiếp có 03 tầng mái được xây dựng với kết cấu bê tông cốt thép.

Nhà đón tiếp có chiều cao 31m, với diện tích sàn tầng 1, cầu dẫn: 8.700m2, diện tích sàn tầng 2: 2.500m2, diện tích sàn tầng 3: 2.100m2.

Tác giả: Minh Hoàng

Tạp chí Nghiên cứu Phật học - Số tháng 5/2019