Hai triệu cây xanh và hành trình "tái sinh, chuyển kiếp"

Từ một khu rừng bị hủy diệt

Hơn 20 năm trước, vùng đất Minas Gerais, Brazil từng là một khu rừng tươi tốt, nhưng những tác động từ nạn phá rừng, khai thác tài nguyên, và biến đổi khí hậu đã biến nơi đây thành một vùng đất cằn cỗi, mất khả năng sinh sống.

Sebastião Salgado, nhiếp ảnh gia nổi tiếng thế giới, sau nhiều năm rong ruổi ghi lại nỗi đau của nhân loại qua các cuộc chiến tranh và nạn đói, đã trở về quê nhà. Thay vì thấy lại những cánh rừng xanh tươi, ông và vợ, Lélia Deluiz Wanick Salgado, chỉ thấy sự hoang tàn.

Từ nỗi đau trước cảnh thiên nhiên kiệt quệ, họ nảy ra một ý tưởng táo bạo: hồi sinh khu rừng. Vào năm 1998, vợ chồng Salgado thành lập tổ chức phi lợi nhuận Instituto Terra, khởi đầu một hành trình dài khôi phục hơn 600 héc-ta rừng nhiệt đới Đại Tây Dương, một trong những hệ sinh thái bị đe dọa nghiêm trọng nhất thế giới.

Ý tưởng đến hiện thực: Gieo mầm hy vọng

Kế hoạch tái sinh khu rừng không đơn giản. Bắt đầu với những mầm cây đầu tiên, họ phải đối mặt với nhiều khó khăn. Đất đai ở Minas Gerais bị thoái hóa nghiêm trọng, không giữ được nước, khó trồng cây. Hơn nữa, việc tìm kiếm nguồn tài trợ, nhân lực và cả sự đồng thuận từ cộng đồng địa phương cũng không hề dễ dàng.

Tuy nhiên, với quyết tâm kiên định, Salgado và Lélia đã bắt đầu gieo trồng từng loại cây bản địa. Họ chọn những giống cây phù hợp với đất, từng bước cải thiện hệ sinh thái. Suốt hai thập kỷ, vợ chồng họ cùng đội ngũ Instituto Terra đã trồng hơn 2 triệu cây xanh, đưa hàng trăm loài động vật, chim chóc, côn trùng và vi sinh vật quay trở lại khu vực. Rừng xanh đã hồi sinh, biến một vùng đất chết thành một thiên đường sinh thái.

Hành trình đầy thử thách

Để hồi sinh một khu rừng gần như đã tuyệt chủng, vợ chồng Salgado không chỉ mang trong mình một tầm nhìn xa mà còn cả sự kiên trì bền bỉ và niềm tin mãnh liệt. Chính ý chí và sự cống hiến không mệt mỏi ấy đã đưa họ từ ý tưởng đến hiện thực.

Ngay từ những bước đầu, họ nhận được sự hỗ trợ từ các nhà khoa học, nhà sinh thái học và cộng đồng địa phương. Những cố vấn giàu kinh nghiệm đã giúp họ lựa chọn giống cây phù hợp và áp dụng các kỹ thuật tái sinh môi trường hiệu quả. Đây không chỉ là một dự án môi trường mà còn là biểu tượng mạnh mẽ của hy vọng, tinh thần đoàn kết và trách nhiệm của con người với thiên nhiên.

Tuy nhiên, hành trình ấy không hề dễ dàng. Nhiều thử thách lớn từng khiến họ cảm thấy như bị bào mòn ý chí:

Hệ sinh thái cạn kiệt: Đất đai khô hạn, nguồn nước khan hiếm và sự suy giảm đa dạng sinh học là những khó khăn ban đầu.

Tài chính hạn chế: Huy động vốn từ các tổ chức quốc tế và địa phương đòi hỏi nhiều thời gian, công sức và niềm tin.

Nhận thức cộng đồng: Không ít người dân hoài nghi về dự án, chưa hiểu rõ tầm quan trọng của việc tái sinh rừng.

Nhưng điều kỳ diệu đã đến. Từng mầm cây non lớn dần, từng khoảng rừng xanh mướt bắt đầu hiện hữu và một Minas Gerais đã chính thức hồi sinh nhờ nỗ lực không mệt mỏi của họ.

Gieo trồng từ bi, bảo vệ sự sống

Từ góc nhìn Phật giáo, hành trình của vợ chồng Salgado mang đậm tinh thần từ bi và trí tuệ. Đức Phật từng dạy rằng mọi loài chúng sinh đều liên kết trong mạng lưới duyên khởi. Việc phá rừng không chỉ làm tổn thương thiên nhiên mà còn tạo nghiệp xấu, dẫn đến khổ đau cho chính con người.

Hồi sinh khu rừng là một hành động gieo mầm thiện nghiệp. Mỗi cây xanh được trồng là một biểu hiện của lòng từ bi, giúp cân bằng hệ sinh thái, nuôi dưỡng không khí trong lành và mang lại nơi trú ẩn cho muôn loài. Nhìn sâu hơn, đây cũng là sự thực hành chính niệm. Gieo một hạt giống không chỉ là hành động vật chất mà còn là lời nhắc nhở về sự kiên nhẫn, trách nhiệm và sự gắn kết giữa con người và tự nhiên.

Bài học cho hiện tại và tương lai

Câu chuyện của Salgado gợi lên câu hỏi quan trọng: Trong thời đại biến đổi khí hậu và khủng hoảng môi trường, chúng ta đang làm gì để bảo vệ hành tinh? Phật pháp nhấn mạnh việc sống chính niệm, giữ gìn giới luật và không làm tổn hại đến muôn loài. Bảo vệ môi trường cũng chính là bảo vệ chính mình, bởi con người không thể tồn tại nếu thiếu thiên nhiên.

Hành trình 20 năm của Salgado và Lélia là một bài học quý giá. Không cần những bước đi lớn lao, chúng ta có thể bắt đầu từ những việc nhỏ như trồng một cây xanh, giảm tiêu dùng không cần thiết, hay nâng cao nhận thức cộng đồng về môi trường.

Một câu chuyện... không hồi kết

Rừng xanh tại Minas Gerais hôm nay là minh chứng cho sự kiên trì và tầm nhìn xa. Nhưng hành trình bảo vệ thiên nhiên chưa bao giờ dừng lại. Như lời dạy của Đức Phật: “Cây lớn bắt đầu từ hạt giống nhỏ”. Mỗi người, bằng tâm từ bi và ý thức trách nhiệm, có thể đóng góp vào việc hồi sinh trái đất.

Liệu chúng ta có thể học từ câu chuyện của Salgado, bắt đầu một hành động nhỏ để gieo trồng tương lai xanh cho chính mình và thế hệ mai sau?

Tác giả: Thường Nguyên