
Trao đổi – Nghiên cứu
Phật giáo Anh: Gặp gỡ phật tử Anh quốc qua lăng kính xã hội học (P.1)
Khi Internet và COVID làm thay đổi cách cộng đồng kết nối, tôi nghĩ điều đang diễn ra với Phật giáo tại Anh thật sự đáng chú ý: sự nới lỏng quyền lực của thiết chế, nhường chỗ cho hành trình tìm kiếm ý nghĩa mang tính cá nhân hơn.
-
Nhận thức về “vô minh” trong triết học Phật giáo thời Trần
Ở đây, nhìn bề ngoài ta thấy Thiền Tông đi ngược lại Phật giáo nguyên thủy, song đi sâu vào bản chất thì thấy không có gì mâu thuẫn, mà thống nhất với nhau. Đó là điểm riêng trong triết học Phật giáo Việt Nam thời Trần.
-
Tình yêu Lao động – Chính mạng và ngọn lửa sáng tạo giác ngộ
“Khi lao động trở thành tình yêu, và tình yêu được thắp sáng trong Chính mạng, thì từng giọt mồ hôi chính là hạt ngọc giác ngộ soi sáng nhân loại.”
-
Tình yêu đôi lứa – từ ái luyến đến từ ái trong ánh sáng phật pháp
Tình yêu đôi lứa, tưởng chừng là câu chuyện riêng tư của hai cá nhân, nhưng trong ánh sáng Phật học và trong dòng chảy văn hóa Việt Nam, nó hiện lên như một vấn đề triết học, văn hóa, đạo đức và chính trị.
-
Hai con đường: Trầm luân Sinh tử và Giải thoát Sinh tử
Nhận ra bản chất vô thường, vô ngã của tâm sinh diệt; tu tập giới - định - tuệ để đoạn trừ vô minh; trực nhận tâm bất sinh bất diệt để vượt thoát sinh tử.
-
Trao đổi một số nội dung trong bài "Nghiên cứu văn học PGVN: Vấn đề và suy nghĩ"
Có quan điểm của Nguyễn Đình Chú nhấn mạnh vai trò VHPG trong văn học bác học, nhưng văn học viết trung đại Việt Nam hình thành bởi đa nguồn (Nho–Phật–Đạo, Hán–Nôm, cơ chế nhà nước/văn trị), không thể độc quyền “mạch chính” nếu không kèm biện luận so sánh với truyền thống Nho học.
-
Thiền theo quan điểm của Tổ sư Minh Đăng Quang
Qua bộ tác phẩm Chơn lý, một mặt, Ngài kế thừa những tinh hoa trong truyền thống thiền Nguyên thủy, mặt khác, Ngài đưa ra những kiến giải khác biệt đôi chút, có thể bắt nguồn từ kinh nghiệm của bản thân, hoặc phù hợp với bối cảnh xã hội.
-
Danh sĩ Vũ Trinh và dấu ấn trong tác phẩm Trúc Lâm Tông Chỉ Nguyên Thanh
Vai trò của Vũ Trinh (và Nguyễn Đăng Sở) trong việc viết phần Thanh chú là cực kỳ quan trọng, thể hiện tinh thần "Dĩ Nho giải Phật" (dùng triết lý Nho gia để lý giải Phật giáo) – một đặc điểm nổi bật của Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam.
-
So sánh quan niệm thiện ác giữa Bà La Môn giáo và Phật giáo
Việc so sánh quan niệm thiện ác giữa Bà La Môn giáo và Phật giáo không chỉ là một nghiên cứu lịch sử - triết học nhằm tái hiện hai hệ thống tư tưởng cổ đại, mà còn mở ra những gợi ý có giá trị thực tiễn đối với đạo đức và đời sống tinh thần con người hiện đại.
-
Vấn đề "tự diễn biến, tự chuyển hóa", gợi mở công tác xây dựng Đảng từ góc nhìn Phật học
Dưới lăng kính Phật giáo, “tự diễn biến, tự chuyển hoá” là biểu hiện của sự lung lay nơi tâm trí, khi vô minh và chấp ngã khiến con người xa rời lý tưởng ban đầu.
-
Bình đẳng giới trong Phật giáo Đại Việt thế kỷ XI–XII: nhìn từ trường hợp Ni sư Diệu Nhân
Trường hợp Ni sư Diệu Nhân buộc chúng ta nhìn lại Phật giáo Đại Việt thời Lý với một chiều kích thường bị bỏ sót: bình đẳng giới không chỉ là lý tưởng đạo đức, mà đã từng là một cơ chế vận hành nội bộ của Thiền tông.
-
1.400 năm - câu chuyện “truyền tâm ấn” trên đất Việt
Tại chùa Pháp Vân, Tỳ Ni Đa Lưu Chi giảng dạy không chỉ theo kinh luật thông thường, mà theo đường lối “trực chỉ nhân tâm”: người tu không chỉ học chữ, tụng văn, mà phải đối diện trực tiếp với chính tâm mình.
-
Lợi ích của Tứ chính cần trong đời sống tu học
Nếu ví tâm là ngôi nhà, thì Tứ Chính Cần chính là ngọn đèn soi sáng trong ngôi nhà ấy. Nhờ ánh sáng của tinh tấn chân chính, hành giả nhận ra những góc khuất vô minh, nơi các phiền não và tập khí đang ẩn nấp.
-
Vô thức và vô vi - Cuộc gặp gỡ giữa tâm lý học phương Tây và đạo đức học phương Đông
“Vô thức” là khái niệm nền tảng của tâm lý học phân tích phương Tây, trong khi “Vô vi” là tinh hoa của tư tưởng Lão - Trang trong Đạo học phương Đông. Một bên hướng vào giải mã hoạt động của tâm trí, bên kia hướng tới giải phóng con người khỏi sự nô lệ của tâm trí.
-
Con đường hoằng hóa qua Pháp môn Tín Nguyện Hạnh
Nghiên cứu cũng tìm kiếm sự tương đồng và dung hợp giữa pháp môn niệm Phật với hệ thống giáo lý trong tạng Nikaya, nhằm củng cố niềm tin vững chắc nơi phật tử.
-
Tình yêu Gia đình – Hiếu, Ái và nôi đạo lý Việt
Tình yêu gia đình hôm nay phải trở thành sức mạnh kết nối – từ làng xã đến quốc gia, từ đồng bào trong nước đến kiều bào xa xứ – để kiến tạo một xã hội nhân ái, hội nhập và phát triển bền vững.
-
Biểu tượng "Nữ Phật" từ Nepal đến Ladakh
Nghiên cứu này đã chỉ ra mối liên hệ giữa nghệ thuật Phật giáo ở thung lũng Kathmandu (Nepal) với tu viện Alchi ở Ladakh (Ấn Độ). Đồng thời, cũng làm sáng tỏ sự tồn tại của một bộ tượng gỗ cổ tạc hình nữ Phật tại Ukubahah.
-
Vai trò của nữ giới xưa và nay trong Phật giáo Nam Tông Kinh
Nữ giới là một trong những đối tượng được bậc Thánh quan tâm hết mực và nhờ thế được quyền chọn lựa đọa đày đau khổ kiếp nhân sinh hay giải thoát khỏi luân hồi sinh tử.
-
Tình yêu Thiên nhiên – duyên khởi và đạo lý sinh thái trong Phật học
Tình yêu thiên nhiên không còn là lời thì thầm, mà trở thành bản tuyên ngôn toàn cầu. Nó không chỉ dành cho thi sĩ, triết gia, mà cho cả nhà hoạch định chính sách, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học, và từng công dân.
-
Tình yêu quê hương – triết lý cộng sinh và tình làng nghĩa xóm
“Đừng đi tìm quê hương ở xa; quê hương ngươi chính là nơi tâm hồn ngươi tìm thấy sự an bình”
-
Những quả chuông quý thời Lê xứng đáng là bảo vật quốc gia
Hai quả chuông và minh chuông chùa Đại Phúc và chùa Mui được đúc vào những năm đầu thế kỷ XVII, mở đầu thời kỳ Phật giáo hưng thịnh trở lại, cùng sự hòa nhập Tam giáo trong thực hành tín ngưỡng người Việt.




